Het thema van deze column is een veelbesproken en jaarlijks terugkerend thema in de sportkantines: kun je sportende kinderen (6-18 jaar) overbelasten en zijn er aantoonbaar blessures ontstaan door mogelijke overbelasting? In de slotconclusie van deze column moet dit helder worden.
Omdat in het voetbal vrijwel altijd groepsgewijs wordt getraind is het meten van individuele trainingsprikkels en -belasting niet eenvoudig. Onderzoek laat zien dat de door trainers geplande belasting maar zelden overeenkomt met de daadwerkelijke ervaren belasting van individuele spelers. Wanneer de trainingsbelasting te laag is blijven trainingseffecten uit. Als de trainingsbelasting te hoog is kan dit leiden tot opbouwende vermoeidheid. Relevante factoren van invloed zijn de: vormen, afmetingen, intensiteit, arbeid/rust verhouding, etc.
KNVB arts Edwin Goedhart is iemand die sport, en specifiek voetbal, wetenschappelijk benadert: “Ik wil beslissingen over trainingen en herstel van blessures meer cijfermatig gaan onderbouwen door onderzoek naar blessures gerelateerd aan fitheid, maar voor Goedhart is fitheid niet louter een fysieke zaak, de mentale gesteldheid speelt hierin ook zeker een rol. De onderzoeken focussen hierbij wel voornamelijk op topsport en nee, vanuit fysiek oogpunt is topsport zeker niet gezond. Als profvoetballer loop je kraakbeenschade op, je hebt een grote kans op vroegtijdige artrose, op kruisband rupturen, dus 20 jaar profvoetbal zal 100% zeker tot schade leiden.”
Een autoriteit op het gebied van de inspanningsfysiologie is Raymond Verheijen. Verheijen houd regelmatig gedurende presentaties en workshops een boeiend, no-nonsense betoog naar aanleiding van jarenlang onderzoek dat hij in het jeugdvoetbal verrichte. Hij geeft aan dat talentontwikkeling in het voetbal ernstig lijdt onder het feit dat de leeftijdsverschillen in de jeugdelftallen te groot zijn. Daardoor zijn de oudsten per lichting niet alleen oververtegenwoordigd, de jongsten vallen ook nog eens veel vaker uit door blessures. Het leidt er zelfs toe dat veel voetballers onvolgroeid zijn, omdat het lichaam daartoe niet de kans krijgt. Verheijen: “Aan het begin van het seizoen hebben veel trainers de prehistorische gewoonte om extra hard te trainen. Terwijl de jonge voetballers in de zomer hun groeiachterstand moeten inhalen. Dat leidt dus tot extra blessures. ‘Ieder talent heeft zijn terugval’, wordt er vaak gezegd. Maar zouden we niet eens met zijn allen moeten onderzoeken wat daarvan de oorzaak is?
Verheijen staat ook aan de wieg van de intussen veel toegepaste periodisering in de sport. Periodiseren is het systematisch toedienen van conditionele prikkels tijdens de voetbaltraining. Voetbaltraining is conditietraining, m.a.w. de meeste conditionele trainingen kunnen allemaal met bal in voetbalvormen. Ook zijn er een aantal schema’s die je als leidraad kan gebruiken om het seizoen (de perioden) in te delen. Globaal is het zo dat je elke keer van groot naar klein werkt. Opgemerkt dient te worden dat wanneer je doordeweeks een wedstrijd speelt je geen conditionele prikkel hoeft te geven omdat de wedstrijd dan de prikkel is, we spreken dan van een neutrale week. Binnen periodisering train je: beter handelen / vaker handelen / volhouden van goed handelen / volhouden van vaak handelen. Wat, waarom en hoe er getraind moet worden.
Over dit onderwerp kunnen we nog een volledig epistel schrijven maar dat laat ik maar aan de wetenschap en specialisten over, na diverse specialisten en hun onderzoeken bestudeerd te hebben kunnen we mijn inziens in relatie met onze eigen jeugdopleiding gerust de volgende conclusies trekken:
Kun je jeugdvoetbalspelers dusdanig overbelasten dat het blessures tot gevolg heeft?
Ja dat kan dus absoluut
Hoe groot is echter de kans dat dit onze ASCN spelers kan overkomen …?
Deze kans is absoluut nihil!
Als we onze trainingsuren en -inhouden afzetten tegen de situaties waarbij er aantoonbare blessures ontstaan door overbelasting, is dit bij ons vrijwel volledig onmogelijk. Onze voetbaltrainers trainen hooguit een paar uren per week en doen dit met voornamelijk voetbal oefenstof; daarnaast zijn onze Speed & Agility trainers (welke motoriek, conditie, kracht en explosiviteit trainen) allemaal geschoold in maximale belasting per leeftijdscategorie en het belang van de periodisering hierin.